این مجموعه دربردارندهی نامهنگاری «آیدین» و من است در یک برههی زمانی دوساله: از بهار ۹۲ تا زمستان۹۳. در سال ۹۵ این نامهها به صورت یک جزوه در بخش کتاب زمانه منتشر شدند.
آیدین نام مستعاری است که دوست عزیزم برای خود انتخاب کرد تا از پیآمدهای ناخوشایندی در امان بماند، که از کسبوکار مأموران امنیتی جمهوری اسلامی نصیب آدم میشود. آیدین متولد اواخر دههی پنجاه است، چندسالی بزرگتر از پسران من. پس میتوان این نامهها را نمونهای گرفت از گفتگوی دو نسلی که هریک از ما به آن تعلق داریم. نسل من انقلاب، جنگ و سرکوب دههی شصت را در پا گذاشتن به جوانی تجربه کردهاست، نسل او در کودکی. پس از آن برههی دورانساز نیز سرگذشت هریک از ما در تأثیرپذیری از شرایط بغرنج اجتماعی-سیاسی ایران رقم خورده است، اما اختلاف نسل در چگونگی این تأثیر اساسی بوده است.
آیدین به آن گروه از نسل خود تعلق دارد که در پی سرکوب جنبش سبز ناچار به ترک ایران شدند. ترک وطن از سر ناسازواری با حکومت و تنگناهای پیآمد آن، تلاش برای ساختن زندگی خود در غرب در حین وابستگی و دلبستگی عمیق به ایران و نیز کار کردن در حوزهی فرهنگ و هنر، مشترک میان ما ست.
با وجود همگونیها، تفاوت برداشتها و عملکردها و بهویژه تجربههای زیستی و نسلی در میان ما اساسی بودهاند. احساس بیگانگی، و ناتوانی از یافتن زبان مشترک در گفتگو با نسل دیگر، بهویژه در عرصهی سیاسی، تجربهایست که بسیاری از همنسلان ما در آن سهیم هستند. بازخوانی این موقعیت از منظر تجربهی فردی، که این نامهنگاری نمونهای از آن است، میتواند به درک پیچیدگی رابطهی دو نسل در شرایط فروبستهی اجتماعی-سیاسی ایران یاری برساند، و سرنخهایی به دست دهد از دشواری انتقال تجربههای زیسته از نسلی به نسل دیگر؛ میتواند بدیل کوچکی بسازد در برابر بازنمایی مغرضانهی تاریخ ما از سوی بافت قدرت در ایران.
نامهنگاری را به عنوان چارچوب این کار مشترک برگزیدیم تا هریک از ما هم مجال تکگویی و گشودن فضای ذهنی خویش را داشته باشد و هم مجال پاسخگویی به دیگری، تا تداوم گفتگو به ما امکان عمیق شدن در بحثها را بدهد و میان روایت و برداشت رفتوبرگشت به روانی میسر شود.
این نامهها را امکانی فرض کردیم تا به گسستهای فکری و رفتاری که در میان نسلهای ما وجود دارد نگاه کنیم، و در امتداد آنها فضایی از تبادل فکر و تجربه بگشاییم تا شناخت جای توهم را بگیرد.
نمیدانم تا چه اندازه موفق بودهایم. شاید تأخیر در انتشار این نامهنگاری هم ناشی از همین تردید بوده است. تشویق دوستان عزیزم که این متنها را خواندهاند، در تصمیم نهایی به انتشار آن بسیار مؤثر بوده است. از یک یک آنان صمیمانه سپاسگزارم.
پرستو فروهر، اردیبهشت ۱۳۹۵
نامه نخست آیدین، اردیبهشت ۱۳۹۲